Oferta

Analiza umowy kredytowej

Na tym etapie sprawdzamy zgodność umowy z przepisami Kodeksu Cywilnego. Umowy przedstawiane konsumentom przez banki naruszały Art. 385 13 KC, gdyż były narzucane jednostronnie – Klienci nie mieli żadnego realnego wpływu na kształt umowy. Większość umów kredytów waloryzowanych do walut to umowy tzw. nienazwane. Nie spełniają one przepisów dla umów kredytowych, zawartych w Kodeksie Cywilnym, czy prawie bankowym. Naruszają one przepisy prawa, zwłaszcza prawa cywilnego, bankowego i dewizowego. Naruszają zasadę walutowości i nominalizmu, i nie zawierają tzw. essentialia negotii umowy.

• Wyliczenie kredytu w zakresie wysokości nadpłaconych rat kredytu
• Rozwiązania prawne w celu odwalutowania kredytu, tzn. spłaty kredytu w PLN zgodnie ze stawką LIBOR
• Strategia procesowa w celu zwrotu przez bank 1/3 nadpłaconych rat kredytu oraz opłat z tytułu ubezpieczenia niskiego wkładu.
• Doprowadzenie do znacznego zmniejszenia salda kredytu o 50%-70%, w wyniku usunięcia z umowy klauzul indeksacyjnych.
• Usunięcie klauzul abuzywnych z umowy.
• Umowy kredytów waloryzowanych do walut najczęściej zawierały tzw. klauzule abuzywne, niezgodne z prawem unijnym i polskim. Mówiły one m.in. o korzystnym dla banków doborze kursów waluty do naliczania wysokości wypłaty kredytu oraz spłaty rat kredytu, jak i o nieprecyzyjnych zasadach modyfikacji umowy oraz o niekorzystnym obciążeniu Klientów ubezpieczeniem niskiego wkładu.
• Unieważnienia umowy kredytowej w całości tylko za zgodą klienta – dochodzi wtedy do zwrotu przez bank 100% wartości wpłaconych rat kredytu i innych opłat związanych z umową
• Wykreślenie hipoteki obciążającej nieruchomość z tytułu udzielonego kredytu.

Kancelaria adwokacka Borowski wystę­pu­je do sądów o uzna­nie nie­do­zwo­lo­nych posta­no­wień umow­nych za nie­wią­żą­ce naszych klien­tów. Docho­dzi­my zwro­tu świad­cze­nia nie­na­leż­ne­go od ban­ków sto­su­ją­cych klau­zu­le nie­do­zwo­lo­ne (klau­zu­le abu­zyw­ne), w szcze­gól­no­ści w związ­ku ze swo­bod­nym usta­la­niem przez ban­ki wyso­ko­ści rat kre­dy­tu walo­ry­zo­wa­ne­go kur­sem fran­ka szwajcar­skie­go (CHF). Ban­ki sto­su­ją bowiem w umo­wach z klien­ta­mi klau­zu­le, któ­re są nie­do­zwo­lo­ne w świe­tle orzecz­nic­twa Sądu Ochro­ny Kon­ku­ren­cji i Kon­su­men­tów (SOKiK).

Klauzule abuzywne

War­to wska­zać, iż posta­no­wie­nia umo­wy zawie­ra­nej z klien­tem ban­ku nie­uzgod­nio­ne indy­wi­du­al­nie nie wią­żą go, jeże­li kształ­tu­ją jego pra­wa i obo­wiąz­ki w spo­sób sprzecz­ny z dobry­mi oby­cza­ja­mi, rażą­co naru­sza­jąc jego inte­re­sy (klau­zu­le nie­do­zwo­lo­ne). Nie doty­czy to posta­no­wień okre­śla­ją­cych głów­ne świad­cze­nia stron, w tym cenę lub wyna­gro­dze­nie, jeże­li zosta­ły sfor­mu­ło­wa­ne w spo­sób jed­no­znacz­ny. War­to wska­zać, iż Sąd Naj­wyż­szy w wyro­ku z dnia 22 stycz­nia 2016 r. (sygn. akt I CSK 1049/14) uznał, iż „w tej sytu­acji nale­ży stwier­dzić, że posta­no­wie­nia ban­ko­we­go wzor­ca umow­ne­go, zawie­ra­ją­ce­go upraw­nie­nie ban­ku do prze­li­cza­nia sumy wyko­rzy­sta­ne­go przez kre­dy­to­bior­cę kre­dy­tu do walu­ty obcej (klau­zu­la tzw. spre­adu walu­to­we­go), nie doty­czą głów­nych świad­czeń stron w rozu­mie­niu art. 3851 § 1 zda­nie dru­gie k.c. (…) Klau­zu­la taka nie okre­śla bowiem bez­po­śred­nio świad­cze­nia głów­ne­go, a wpro­wa­dza jedy­nie umow­ny reżim jego pod­wyż­sze­nia”.

W przy­pad­ku gdy klau­zu­le nie­do­zwo­lo­ne nie wią­żą klien­ta ban­ku, stro­ny są zwią­za­ne umo­wą w pozo­sta­łym zakre­sie. Nie­uzgod­nio­ne indy­wi­du­al­nie są zaś te posta­no­wie­nia umo­wy, na któ­rych treść klient ban­ku nie miał rze­czy­wi­ste­go wpły­wu, w szcze­gól­no­ści odno­si się to do posta­no­wień umo­wy prze­ję­tych z wzor­ca umo­wy zapro­po­no­wa­ne­go kon­su­men­to­wi przez bank. Cię­żar dowo­du, że posta­no­wie­nie zosta­ło uzgod­nio­ne indy­wi­du­al­nie, spo­czy­wa na tym, kto się na to powo­łu­je. W dodat­ku oce­ny zgod­no­ści posta­no­wie­nia umo­wy z dobry­mi oby­cza­ja­mi doko­nu­je się według sta­nu z chwi­li zawar­cia umo­wy, bio­rąc pod uwa­gę jej treść, oko­licz­no­ści zawar­cia oraz uwzględ­nia­jąc umo­wy pozo­sta­ją­ce w związ­ku z umo­wą obej­mu­ją­cą posta­no­wie­nie będą­ce przed­mio­tem oce­ny.

W razie wąt­pli­wo­ści uwa­ża się, że klau­zu­la­mi nie­do­zwo­lo­ny­mi są te, któ­re w szcze­gól­no­ści:

1. uza­leż­nia­ją zawar­cie umo­wy od zawar­cia innej umo­wy, nie­ma­ją­cej bez­po­śred­nie­go związ­ku z daną umo­wą;
2. przy­zna­ją kon­tra­hen­to­wi kon­su­men­ta upraw­nie­nie do pod­wyż­sze­nia wyna­gro­dze­nia po zawar­ciu umo­wy, nie przy­zna­jąc jed­no­cze­śnie w umo­wie kon­su­men­to­wi upraw­nie­nia do odstą­pie­nia od umo­wy;
3. w przy­pad­ku roz­wią­za­nia umo­wy pozba­wia­ją kon­su­men­ta pra­wa żąda­nia zwro­tu świad­cze­nia speł­nio­ne­go wcze­śniej niż świad­cze­nie kon­tra­hen­ta;
4. sta­no­wią, iż wyłącz­nie kon­tra­hent kon­su­men­ta będzie upraw­nio­ny do wypo­wie­dze­nia umo­wy;
5. prze­wi­du­ją obo­wią­zek zapła­ty przez kon­su­men­ta odstęp­ne­go w wyso­ko­ści rażą­co wygó­ro­wa­nej.

Wzorzec umowy

Mało tego w razie sprzecz­no­ści tre­ści umo­wy z wzor­cem umo­wy stro­ny są zwią­za­ne umo­wą. Wzo­rzec umo­wy zaś powi­nien być sfor­mu­ło­wa­ny jed­no­znacz­nie i w spo­sób zro­zu­mia­ły. Posta­no­wie­nia nie­jed­no­znacz­ne tłu­ma­czy się bowiem na korzyść kon­su­men­ta.

Kontrola incydentalna

Kontrola abstrakcyjna

Oprócz kon­tro­li incy­den­tal­nej, któ­rej doko­nu­je sąd cywil­ny, kon­tro­li abs­trak­cyj­nej doko­nu­je Pre­zes Urzę­du Ochro­ny Kon­ku­ren­cji i Kon­su­men­tów (UOKiK). Jeże­li Pre­zes UOKiK stwier­dzi sto­so­wa­nie przez bank we wzor­cach umów zawie­ra­nych z kon­su­men­ta­mi nie­do­zwo­lo­nych posta­no­wień umow­nych, wów­czas wyda­je decy­zję o uzna­niu posta­no­wie­nia wzor­ca umo­wy za nie­do­zwo­lo­ne i zaka­zu­je jego wyko­rzy­sty­wa­nia. W decy­zji Pre­zes UOKIK może w szcze­gól­no­ści zobo­wią­zać bank do: 1) poin­for­mo­wa­nia klien­tów, któ­rzy zawar­li umo­wy na pod­sta­wie wzor­ca umo­wy, o uzna­niu za nie­do­zwo­lo­ne posta­no­wie­nia tego wzor­ca; 2) zło­że­nia jed­no­krot­ne­go lub wie­lo­krot­ne­go oświad­cze­nia okre­ślo­ne­go w decy­zji; 3) publi­ka­cji decy­zji na koszt ban­ku.

Nale­ży pod­kre­ślić, iż doko­ny­wa­na przez Pre­ze­sa UOKiK kon­tro­la abs­trak­cyj­na pole­ga na ana­li­zie posta­no­wień zawar­tych we wzor­cach umów, a nie umów fak­tycz­nie zawar­tych z klien­ta­mi ban­ku. Pre­zes UOKiK nie roz­strzy­ga zatem o indy­wi­du­al­nych rosz­cze­niach kon­su­men­tów. Pra­wo­moc­na decy­zja o uzna­niu posta­no­wie­nia wzor­ca umo­wy za nie­do­zwo­lo­ne odno­si zaś sku­tek zarów­no wobec ban­ku, co do któ­re­go stwier­dzo­no sto­so­wa­nie nie­do­zwo­lo­nej klau­zu­li umow­nej, jak rów­nież wobec wszyst­kich klien­tów ban­ku, będą­cych stro­na­mi umów zawar­tych na pod­sta­wie wska­za­ne­go w decy­zji wzor­ca. War­to wska­zać, że decy­zje Pre­ze­sa UOKiK publi­ko­wa­ne są na stro­nie inter­ne­to­wej UOKiK.

Niedozwolona klauzula umowna określana jest inaczej mianem klauzuli abuzywnej. Jest to postanowienie zawarte w treści umowy, które kształtuje sytuację konsumenta niezgodnie z powszechnie uznawanymi dobrymi obyczajami, a co za tym idzie – w sposób rażący narusza jego interesy. Za klauzule niedozwolone mogą być uznane postanowienia zawarte w umowie nieuzgodnionej indywidualnie z konsumentem. Nieuzgodnione indywidualnie są natomiast te postanowienia, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Niedozwolone klauzule umowne często występują w treści umów kredytowych we frankach szwajcarskich zawieranych z bankami.

Jak wskazano we wstępie, niedozwolone klauzule umowne często pojawiają się w umowach dotyczących kredytów udzielanych we frankach szwajcarskich. Banki wręcz regularnie stosują praktykę umieszczania w treści umów zastrzeżenia, że kursy walut będą ustalane według ich własnych tabel przelicznikowych. Te natomiast zwykle dość znacząco różnią się od tabel stosowanych przez banki centralne, jak chociażby Narodowy Bank Polski. W konsekwencji może to rodzić znaczące szkody finansowe po stronie kredytobiorców.

Zapis o wykorzystywaniu własnych tabel kursów walut w umowie kredytowej został uznany za klauzulę niedozwoloną na mocy prawomocnego wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Klauzulę tę wpisano do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Od tego momentu wszystkie banki zostały zobowiązane do zaprzestania wpisywania w treściach zawieranych umów zastrzeżeń o ustaleniu kursu walut na podstawie własnych przeliczników.

Jeśli kredytobiorca zwróci uwagę na taki zapis w umowie jeszcze przed jej podpisaniem i poinformuje o tym bank, ten powinien krzywdzące postanowienie z treści umowy usunąć. W praktyce jednak rzadko dochodzi do takich sytuacji, co powoduje, że konsumenci decydują się na wytoczenie powództwa do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o uznanie konkretnego zapisu umowy za niedozwolony. Co istotne, nie ma ograniczenia, kto może wystąpić z takim powództwem. Uprawnienie do tego posiada każdy potencjalny kredytobiorca, który mógłby zawrzeć z bankiem umowę zawierającą takie krzywdzące postanowienia oraz organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną interesów konsumenta. Oczywiście prawo takie przysługuje również powiatowym czy miejskim rzecznikom konsumentów oraz Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Sąd, orzekając, że konkretne, zaskarżone postanowienie wzorca umowy jest niedozwolone — zakazuje stosowania go w obrocie z konsumentami. Prawomocny wyrok sądu jest przesyłany Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który na tej podstawie prowadzi jawny rejestr klauzul niedozwolonych. Od chwili wpisania postanowienia do rejestru wyrok ma też skutek wobec osób, które nie brały udziału w postępowaniu. Każdy może już powoływać się na niedozwolony charakter klauzuli.

Należy jednak pamiętać w tym miejscu, że owa nieważność i bezskuteczność skutkuje tylko wobec niedozwolonego zapisu, a nie całej umowy. Dlatego też kredytobiorca nadal jest związany jej pozostałymi postanowieniami – z wyłączeniem zastrzeżenia o kursach walut ustalanych według własnych przeliczników banku. Jeśli bank w takiej sytuacji mimo wszystko próbuje egzekwować niedozwolone postanowienia dotyczące przeliczania kursów walut według własnych tabel, możliwe jest wystąpienie na drogę sądową. Pozwala to dochodzić dla przykładu roszczeń odszkodowawczych. Wyrok w tym wypadku ma jednak charakter indywidualny, co oznacza, że wiąże on tylko strony sporu, a nie jest skuteczny wobec innych osób.

Kancelaria Borowski specjalizuje się w reprezentowaniu Klientów dochodzących roszczeń w związku z umowami kredytowymi we frankach szwajcarskich, zawierających klauzule niedozwolone. Usługi obejmują zarówno sprawy indywidualne jak i pozwy zbiorowe – od kwestii doradczych, ustalania stanu faktycznego oraz prawnego, przez sporządzanie pism procesowych, aż po reprezentowanie Klientów w postępowaniach sądowych.

Osoby chętne do uzyskania szerszych informacji dotyczących klauzul niedozwolonych w umowach kredytowych we frankach szwajcarskich zapraszamy do kontaktu z nami – za pośrednictwem poczty e-mail lub telefonicznie.